Sayta giriş  Hesab

Tireotoksik kriz: diaqnostika, klinika və müalicə

GİRİŞ.

Tireotoksik kriz nadir, lakin həyata təhlükə törədən və ağır dərəcəli kliniki əlamətlərlə xarakterizə olunan vəziyyətdir. Tireotoksik kriz çox zaman uzun müddət müalicəsiz qalan hipertireozun (məs., Qreyvs xəstəliyi, toksik çoxdüyünlü zob, solitar toksik adenoma) nəticəsində inkişaf edir. Həmçinin, tireotoksik kriz tiroid vəzi və ya qeyri-tiroid vəzində aparılan cərrahi müdaxilə, travma, infeksiya, yodun çox miqdarda qəbulu və ya doğuş zamanı da kəskin hal kimi baş verə bilər. Tiroidektomiya olunacaq xəstələrin əməliyyat öncəsi düzgün hazırlanması nəticəsində perioperativ dövrdə baş verən tireotoksik kriz hallarının sayı xeyli azalmışdır.

Bir sıra faktorların tireotoksik krizin inkişafında oynadığı rol tam aydın deyil. Təklif edilmiş gipotezalara görə qanda tiroid hormonlarının səviyyəsinin kəskin artması, toxumaların katexolaminlərə reaksiyasının artması və ya tiroid hormonlarının təsirinin daha da güclənməsi tireotoksik krizin inkişafında xüsusi rol oynayır. Tireotoksik krizda qanda tiroid hormonlarının (T4 və T3 səviyyəsinin artması və TSH-nun supressiyası) artıq səviyyəsi çox zaman ağırlaşmasız müşahidə edilən hipertireozdan çox fərqlənmir. Araşdırmaların birində göstərilmişdir ki, tireotoksik krizdə sərbəst T4 və T3 hormonlarının səviyyəsi çox yüksək olsa da, ümumi T4 və T3 səviyyəsi ağırlaşmasız müşahidə edilən hipertireoz xəstəliyindən çox da fərqli olmur.

 

DİAQNOSTİKA.

Tireotoksik krizin diaqnostikası kliniki müayinə və kliniki tapıntılar əsasında aparılır. Ağır dərəcəli və həyata təhlükə törədən tireotoksikozu olan xəstələrdə hipertireoz zamanı müşahidə edilən simtomların daha ağır forması müşahidə edilir. Tireotoksik krizdə ürək-damar sisteminə aid simptomlara taxikardiya (nəbz dəqiqədə 140 vurğuya çata bilər) və durğunlu ürək çatışmazlığı daxildir. Ürək-damar sisteminin kollapsındanhipotenziya, ürək aritmiyası və ölüm baş verə bilər. Hiperpireksiya (yüksək hərarət, 40-41C) geniş yayılmışdır. Ajitasiya, həyacan, delirium, psixoz, stupor və ya koma da tez-tez müşahidə edilir və diaqnostika üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Ağır dərəcəli ürək bulanması və qusma, ishal, qarında ağrı və ya qaraciyər çatışmazlığı və sarılıq da müşahidə edilə bilər. Fiziki müayinədə zob, oftalmopatiya (Qreyvs xəstəliyi hallarında), göz qapaqlarının tam bağlanmaması, əllərin tremoru və nəm və isti dəri örtükləri də müəyyən edilir.

Tireotoksik krizin diaqnostikası üçün qəbul edilmiş və dürüstlüyü təsdiq olunmuş meyarlar yoxdur. Lakin, hələ 1993-cü ildə Burch və Vartoski xüsusi olaraq tireotoksik krizin diaqnostikası üçün meyarlar şkalası təklif etmişdir. Bu şkala üzər 45 bal toplamış xəstələrdə tireotoksik krizin ehtimalı çox yüksək, 25 baldan aşağı xal toplamış xəstələrdə isə tireotoksik krizin ehtimalı çox aşağı hesab edilir. 25-44 bal arası xal toplayanlarda isə tireotoksik krizin baş verə bilmə ehtimalı yüksək hesab edilir.

Tireotoksik krizə şübhə olduqda tiroid vəzinin funksional paneli (qanda TSH, sərbəst T4, T3) təyin edilməlidir. Yadda saxlamaq lazımdır ki, tireotoksik krizdə müşahidə edilən hipertireozun dərəcəsi (yəni sərbəst T4 və T3 səviyyəsi) heç də ağırlaşmasız müşahidə edilən hipertireozdan çox fərqlənmir. Buna görə də hipertireozun dərəcəsi tireotoksik krizin diaqnostikası üçün meyar kimi istifadə edilməməlidir.

Tireotoksik krizi olan xəstələrdə aşağıdakı qeyri-spesifik laborator tapıntılar müəyyən edilə bilər - mülayim dərəcəli hiperqlikemiya, mülayim dərəcəli hiperkalsemiya, qaraciyər fermentlərinin normadan kənar olması, leykopeniya və ya leykositoz. Hiperqlikemiya əsasən katexolaminlərin qanda artmış səviyyəsi nəticəsində insulin ifrazının azalması və qlikogenolizin artması səbəbindən baş verir.

 

MÜALİCƏ.

Tireotoksik krizin müalicəsi ağırlaşmasız hipertireozun müalicəsi kimi aparılır. Yeganə fərq ondan ibarətdir ki, tireotoksik kriz zamanı verilən həmin dərmanların dozaları daha yüksək olur və onların qəbulu tezliyi artırılmış olur. Bununla yanaşı tireotoksik krizi olan xəstələrin müalicəsi reanimasiya şöbəsində aparılmalıdır, çünki bu xəstələr arasında mortalite çox yüksək olur (10-30%).

Tireotoksik krizin müalicəsinin prinsipləri aşağıda daha detallı təsvir edilib və kliniki təcrübənin və tədqiqatların nəticələri əsasında formalaşdırılıb. Qeyd olunduğu kimi, hipertireozun müalicəsində istifadə edilən dərmanlar eyni ilə (daha yüksək dozalarda) tireotoksik krizdə istifadə edilir. Tireotoksik krizi olan xəstələrdə anti-tiroid terapiyası ilə yanaşı tireotoksik krizə səbəb olmuş faktorların aşkar edilməsi və müalicəsi də (məs., infeksiya) tələb olunur. Bəzi xəstələrin xeyli miqdarda maye infuziyasına ehtiyacı olduğu zaman, digər xəstələrdə durğunlu ürək çatışmazlığı inkişaf etdiyindən diurezin aparılması tələb oluna bilər. Dərmanların mübadiləsi sürətlənmiş olduğu üçün tireotoksik krizi olan xəstələrin diqoksinə və beta blokatoruna tələbatı çox yüksək ola bilər. İnfeksiya olduqda onun dərhal müalicəsi aparılmalı, yüksək hərarət olduqda isə onun aşağı endirilməsi vacibdir. Hiperpireksiyanın (yüksək hərarət) müalicəsində asetamenofenə üstünlük verilir. Aspirinin istifadəsi tövsiyə edilmir, çünki qanda proteinlə birləmənin yaradılmasına maneə olaraq, aspirin T4 və T3 hormonalarının səviyyəsini artırmış olur.

Tireotoksik krizin müalicəsinin əsasını müxtəlif təsir mexanizminə malik olan çoxsaylı dərmanlar təşkil edir:

  • Adrenergik tonusun artması nəticəsində yaranan əlamətlər və simptomların kontrol edilməsi üçün beta-blokator.
  • Yeni hormon sintezinin dayandırılması üçün tionamid qrupuna aid preparat.
  • Tiroid hormonun ifrazını dayandırmaq üçün yod məhlulu.
  • T4 hormonun T3 hormona çevrilməsini inhibisiya edən yodlaşdırılmış radiokontrast məhlul.
  • T4  hormonun T3 hormona çevrilməsini inhibisiya etmək, vazomotor stabilliyi təmin etmək və yanaşı müşahidə edilən nisbi adrenal çatışmazlığının müalicəsini təmin etmək məqsədilə qlyukokortikoidlər.
Tireotoksik krizdə olan və ya ağır dərəcəli tireotoksikozu olan xəstələrdə müalicə beta blokatorla (ürək döyüntülərinin sayını kontrol etmək üçün arteriyal qan təzyiqinə nəzarət etməklə propranolol adətən hər 4-6 saatdan bir 60-80 mq dozada per os verilir) və propiltiourasil (PTU) 200 mq 4 saatdan bir və ya metimazolla 20 mq hər 4-6 saatdan bir dozada başlanır. Tionamid preparatının (propiltiourasil və ya metimazol) ilk dozasından 1 saat keçdikdən sonra yod məhlulu (məs., Lyuqol məhlulu 10 damcı hər 8 saatdan bir) verilir. Tireotoksik krizi olan xəstələrdə həm də qlyukokortikoid preparatı (məs., hidrokortizon 100 mq İV hər 8 saatdan bir) verilir. Nəzərə almaq lazımdır ki, propranolol, PTU və metimazol tələb olunduqda nazoqastrik zond vasitəsilə də verilə bilər.

 

Beta blokatorlar. Ağır hipertireozu olan xəstələrin müalicəsində beta blokatorların xüsusi əhəmiyyəti vardır. Ürək çatışmazlığı olan və beta blokadaya əks göstərişi olan digər xəstələrdə bu dərman preparatları çox ehtiyyatla istifadə edilməlidir. Nəzərdə saxlamaq lazımdır ki, taxikardiyanın kontrol edilməsi ürək funksiyasının da yaxşılaşmasına gətirib çıxara bilər.
Propranolol venadaxili verilə bildiyi üçün çox vaxt ilkin terapiyada istifadə edilən preparatdır. Lakin, propranolol alan xəstənin xəstəxanada olması və hemodinamik parametrlərinin monitorinqinin aparılması tələb olunur. Propranololun venadaxili infuziya üçün dozası 0.5-1.0 mq-dır və 10 dəqiqə ərzində vurulur. Bundan sonra propranolol 1-2 mq dozada bir neçə saatdan bir vurulur. Bəzi hallarda propranololun daha yüksək dozaları tələb oluna bilər. Bütün hallarda xəstənin arteriyal qan təzyiqi monitorinq edilməli və ürək çatışmazlığının daha da pisləşməməsinə diqqət yetirilməlidir. Venadaxili infuziyasına alternaiv olaraq, propranolol hər 4-6 saatdan bir olmaqla 60-80 mq dozada per oral və ya nazoqastril zondla da verilə bilər. Venadaxili propranolol alan xəstələrdə per oral və ya nazoqastrik zondla preparatın verilməsinə keçdikdə isə per oral propranololla yanaşı venadaxili propranololun verilməsi də bir müddət davam etdirilməlidir ki, ürək döyüntülərinin kontrolu adekvat olsun.
Alternativ olaraq, qısa müddətli təsirə malik olan beta blokator - esmolol da istifadə edilə bilər. Esmololun infuziyası ilkin olaraq yükləyici 250-500 mkq/kq dozadan başlayır və daha sonra 50-100 mkq/kq/dəqiqə dozada davam etdirilir. Esmololun dozasının incə titrasiyası ilə effektiv beta blokadanın təmin edilməsi və yan təsirlərin minimuma endirilməsi mümkündür.
Tənəffüs yollarının reaktiv xəstəliyi olanlarda isə kardioselektiv beta blokatorların, məs., metoprolol və ya atenolol, istifadəsi nəzərdən keçirilməlidir. Ağır dərəcəli astması beta blokatorların istifadəsinə əks göstərişdir və bu qrup xəstələrdə ürək döyüntülərinin kontrolu kalsium kanallarının blokatorları, məs., diltiazem və ya verapamil, ilə aparıla bilər.

 

Tionamidlər. Tionamid preparatları tiroid hormonalarının de novo sintezinə maneə olur. Bu preparatların təsiri verildikdən 1-2 saat sonra başlayır. Lakin, bu preparatlar tiroid vəzində artıq istehsal edilmiş tiroid hormonun ifrazına təsir göstərmir. Propiltiourasil və Metimazol geniş istifadə edilən tionamid preparatlardır. Bəzi ölkələrdə metimazola metabolizə olunan karbimazol da istifadə edilir.
Qeyd edilmiş iki preparatın kliniki effektivliyi eynidir və hansınınsa üstünlüyü kliniki tədqiqatlarda sübuta yetirilməyib. Lakin, bir çox mütəxəssis tövsiyə edir ki, həyata təhlükə törədən tireotoksik kriz hallarının müalicəsində məhz PTU (propiltiourasil) istifadə edilsin. Bu xəstələrdə PTU hər 4 saatdan bir qəbul edilir. Nəzərə almaq lazımdır ki, metimazoldan fərqli olaraq PTU preparatı T4-ün T3-ə konversiyasını əngəlləyir və qəbulundan bir neçə saat sonra qanda T3-ün konsentrasiyasını daha sürətlə azaldır.
Lakin, həyata təhlükəli tireotoksik kriz istisna olmaqla, bir sıra üstünlüklərinə görə metimazolun ağır dərəcəli tireotoksikozda istifadəsi daha məqsədə uyğundur:
  • təsiri daha uzun müddətlidir,
  • qəbulundan bir neçə həftə sonra qanda T3-ün konsentrasiyasının daha sürətlə normallaşdırılmasına səbəb olur,
  • metimazol daha az hepatotoksikdir.
Ümumiyyətlə, reanimasiyada müalicə alan tireotoksik krizi olan xəstələrdə müalicə PTU ilə başlanır. Lakin, xəstəxanadan evə yazılanda PTU-nun metimazolla əvəzlənməsi tövsiyə edilir.
Tireotoksik krizin müalicəsində istifadə edilən tionamid preparatının (PTU və ya metimazol) dozası daha yüksək olur. Adətən müalicə hər 4 saatdan bir verilən 200 mq PTU və ya hər 4-6 saatdan bir verilən 20 mq metimazolla aparılır.
Qeyd edilməlidir ki, həm PTU, həm də metimazol oral və ya nazoqastrik zondla, rektal şam və ya rektal imalə formasında verilə bilər. Oral və ya rektal yolla verilən tionamidlərə dözümsüzlüyü olan xəstələrdə isə pH-ı neytral olan izotonik fizioloji məhlulda həll olunmaqla və 0.22 mikrometrlik filtrdən keçirməklə əldə olunan metimazol preparatı vena daxili verilə bilər. Kliniki tədqiqatlarda PTU-nun venadaxili dozası 576 mq/gün olmuşdur.

 

Tionamid preparatını qəbul edə bilməyən xəstələr. Tionamidlərin toksikliyi çox nadir hal olsa da, bəzi xəstələrdə inkişaf edən aqranulositoz və ya hepatotoksiklik və ya allergiya səbəbindən bu preparatların davam edilməsi mümkünsüz olur. Tionamidləri qəbul edə bilməyən xəstələrdə yeganə seçim tireoidektomiyadır. Tireoidektomiyadan öncə isə xəstələrdə əməliyyata hazırlanması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu məqsədlə əksər mərkəzlərdə hipertireozun kontrol edilməsi üçün beta blokatorlar (əgər əksgöstəriş yoxdursa, məs., propranolol 60-80 mq dozada hər 4-6 saatdan bir verilir), T4-ün T3-ə konversiyasını əngəlləmək üçün qlyukokortikoidlər (məs., deksametazon 1-2 mq hər 6 saatdan bir) və Qreyvs xəstəliyi olan xəstələrdə isə yod məhlulu (məs., Lyuqol məhlulu 10 damcı (1 ml-də 20 damcıdır, hər damcıda 8 mq yod) hər 8 saatdan bir) verilir. Əməliyyatdan öncə həmin müalicə 5-7 gün ərzində aparılır.
Cərrahi müdaxilənin 8-10 gündən çox ləngidilməsi yolverilməzdir, çünki həmin xəstələrdə Wolff-Chaikoff fenomeni baş verə bilər. Xəstələrə verilən yod məhlulu tiroid vəzində yodun orqanifikasiyasını inhibisiya edir (Wolff-Chaikoff effekti). Lakin, bu effekt tranzitordur. Tiroid vəzində olan yodun nəqli sistemi qanda olan yodun artıq konsentrasiyasına (Lyuqol məhlulunun qəbulu nəticəsində) adaptasiya olunur və tiroid hormonlarının sintezi bərpa olunur. Bu isə tireotoksikozun daha da pisləşməsinə səbəb olur.

 

Yod. Yod tərkibli məhlullar ənənəvi olaraq tireotoksik krizin müalicəsində istifadə edilib. Yod T4 və T3 hormonlarının tiroid vəzindən ifraz olunmasını bir neçə saatlığına əngəlləyir. Buna görə də tireotoksik krizi olan xəstələrin yodla müalicəsi çox vacibdir. Yod məhlulu yalnız tionamid preparatının verilməsindən ən azı 1 saat sonra verilə bilər. Belə ki, tionamiddən öncə verilən yod yeni tiroid hormonlarının sintezi üçün istifadə edilə bilər.
Yod məhlulu - Lyuqol məhlulu - gündə 3 dəfə olmaqla 10 damcı dozada qəbul edilir. Lyuqol məhlulun steril olduğunu nəzərə alaraq, onun hətta venadaxili verilən mayelərə də (10 damcı) əlavə edilməsi mümkündür. Yod məhlulu həm oral, həm də rektal yolla da verilə bilər.
Yod məhlulu bəzən ezofaqusun və ya duodenumun selikli gişasının zədələnməsinə və qanaxmaya səbəb ola bilər.

 

Qlyukokortikoidlər. Qlyukokortikoidlər T4 hormonun T3 hormonuna konversiyasını azaldır. Qreyvs xəstəliyi səbəbindən baş verən tireotoksik kriz hallarında isə qlyukokortikoidlər autoimmun prosesə bir başa təsir göstərir. Həmçinin, tireotoksikozu olan xəstələrdə adrenal vəzin nisbi çatışmazlığı tez-tez müşahidə edildiyi üçün qlyukokortikoidlərin verilməsi məqsədə müvafiqdir. Tireotoksikozu olan xəstələrdə adətən hidrokortizon hər 8 saatdan bir 100 mq İV dozada vurulur. Ağır dərəcəli, lakin həyata təhlükə törətməyən hipertireoz hallarında qlyukokortikoidlərin istifadəsi tələb olunmur.

 

Digər tədbirlər. Metimazol və PTU qəbul edə bilməyən və tireotoksik krizdə olan xəstələrdə tiroidektomiyadan öncə plazmaferezin aparılması mümkündür.

 

DAVAMLI MÜALİCƏ.
Tireotoksik krizi olan xəstələrin yuxarıda verilmiş təlimata əsasən aparılan müalicəsi nəticəsində kliniki yaxşılaşma qeyd ediləndə (hərarətin düşməsi, mərkəzi sinir sistemi və ürək-damar sistemi simptomlarının yaxşılaşması), yod məhlulunun verilməsi dayandırılmalı və qlyukokortikoidlərin dozası tədricən azaldılaraq dayandırılmalıdır. Beta blokatorlar isə yalnız tiroid vəzinin funksional paneli normaya qayıtdıqdan sonra dayandırıla bilər. Tionamidlərin dozası isə tiroid vəzinin funksional panelinin nəticələri əsasında tənzimlənməlidir ki, xəstə eutiroid vəziyyətindən saxlanılsın. Əgər xəstə PTU qəbul edirdisə, onun metimazolla əvəzlənməsi daha məqsədə uyğundur. Belə ki, metimazol daha təhlükəsizdir.
Tireotoksik kriz hallarının təkrarlanmaması üçün Qreyvs xəstəliyindən əziyyət çəkən xəstələrin radioaktiv yod və ya tiroidketomiya ilə müalicəsi şərtdir. Əksər mərkəzlərdə birincili terapiya kimi radioaktiv yod terapiyası istifadə edilir.
Böyük ölçülü obstruktiv zob səbəbindən inkişaf edən hipertireozun müalicəsi isə cərrahi müdaxilədir.

 

ÜMUMİLƏŞDİRMƏ VƏ TÖVSİYƏLƏR.
  • Tireotoksik kriz nadir, lakin həyata təhlükə törədən və ağır dərəcəli kliniki əlamətlərlə xarakterizə olunan vəziyyətdir. Tireotoksik kriz çox zaman uzun müddət müalicəsiz qalan hipertireozun (məs., Qreyvs xəstəliyi, toksik çoxdüyünlü zob, solitar toksik adenoma) nəticəsində inkişaf edir. Həmçinin, tireotoksik kriz tiroid vəzi və ya qeyri-tiroid vəzində aparılan cərrahi müdaxilə, travma, infeksiya, yodun çox miqdarda qəbulu və ya doğuş zamanı da kəskin hal kimi baş verə bilər.
  • Tireotoksik krizin diaqnostikası kliniki müayinə və kliniki tapıntılar əsasında aparılır. Ağır dərəcəli və həyata təhlükə törədən tireotoksikozu olan xəstələrdə hipertireoz zamanı müşahidə edilən simtomların daha ağır forması müşahidə edilir. Tireotoksik krizdə ürək-damar sisteminə aid simptomlara taxikardiya (nəbz dəqiqədə 140 vurğuya çata bilər) və durğunlu ürək çatışmazlığı daxildir. Ürək-damar sisteminin kollapsındanhipotenziya, ürək aritmiyası və ölüm baş verə bilər. Hiperpireksiya (yüksək hərarət, 40-41C) geniş yayılmışdır. Ajitasiya, həyacan, delirium, psixoz, stupor və ya koma da tez-tez müşahidə edilir və diaqnostika üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Ağır dərəcəli ürək bulanması və qusma, ishal, qarında ağrı və ya qaraciyər çatışmazlığı və sarılıq da müşahidə edilə bilər. Fiziki müayinədə zob, oftalmopatiya (Qreyvs xəstəliyi hallarında), göz qapaqlarının tam bağlanmaması, əllərin tremoru və nəm və isti dəri örtükləri də müəyyən edilir.
  • Tireotoksik krizin müalicəsi ağırlaşmasız hipertireozun müalicəsi kimi aparılır. Yeganə fərq ondan ibarətdir ki, tireotoksik kriz zamanı verilən həmin dərmanların dozaları daha yüksək olur və onların qəbulu tezliyi artırılmış olur. Bununla yanaşı tireotoksik krizi olan xəstələrin müalicəsi reanimasiya şöbəsində aparılmalıdır, çünki bu xəstələr arasında mortalite çox yüksək olur (10-30%).
  • Tireotoksik krizdə olan və ya ağır dərəcəli tireotoksikozu olan xəstələrdə müalicə beta blokatorla (ürək döyüntülərinin sayını kontrol etmək üçün arteriyal qan təzyiqinə nəzarət etməklə propranolol adətən hər 4-6 saatdan bir 60-80 mq dozada per os verilir) və propiltiourasil (PTU) 200 mq 4 saatdan bir və ya metimazolla 20 mq hər 4-6 saatdan bir dozada başlanır. Tionamid preparatının (propiltiourasil və ya metimazol) ilk dozasından 1 saat keçdikdən sonra yod məhlulu (məs., Lyuqol məhlulu 10 damcı hər 8 saatdan bir) verilir. Tireotoksik krizi olan xəstələrdə həm də qlyukokortikoid preparatı (məs., hidrokortizon 100 mq İV hər 8 saatdan bir) verilir. Nəzərə almaq lazımdır ki, propranolol, PTU və metimazol tələb olunduqda nazoqastrik zond vasitəsilə də verilə bilər.
  • Tireotoksik krizin müalicəsində istifadə edilən tionamid preparatının (PTU və ya metimazol) dozası daha yüksək olur. Adətən müalicə hər 4 saatdan bir verilən 200 mq PTU və ya hər 4-6 saatdan bir verilən 20 mq metimazolla aparılır. Qeyd edilməlidir ki, həm PTU, həm də metimazol oral və ya nazoqastrik zondla, rektal şam və ya rektal imalə formasında verilə bilər. Oral və ya rektal yolla verilən tionamidlərə dözümsüzlüyü olan xəstələrdə isə pH-ı neytral olan izotonik fizioloji məhlulda həll olunmaqla və 0.22 mikrometrlik filtrdən keçirməklə əldə olunan metimazol preparatı vena daxili verilə bilər. Kliniki tədqiqatlarda PTU-nun venadaxili dozası 576 mq/gün olmuşdur.
  • Tionamidlərin toksikliyi çox nadir hal olsa da, bəzi xəstələrdə inkişaf edən aqranulositoz və ya hepatotoksiklik və ya allergiya səbəbindən bu preparatların davam edilməsi mümkünsüz olur. Tionamidləri qəbul edə bilməyən xəstələrdə yeganə seçim tireoidektomiyadır. Tireoidektomiyadan öncə isə xəstələrdə əməliyyata hazırlanması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu məqsədlə əksər mərkəzlərdə hipertireozun kontrol edilməsi üçün beta blokatorlar (əgər əksgöstəriş yoxdursa, məs., propranolol 60-80 mq dozada hər 4-6 saatdan bir verilir), T4-ün T3-ə konversiyasını əngəlləmək üçün qlyukokortikoidlər (məs., deksametazon 1-2 mq hər 6 saatdan bir) və Qreyvs xəstəliyi olan xəstələrdə isə yod məhlulu (məs., Lyuqol məhlulu 10 damcı (1 ml-də 20 damcıdır, hər damcıda 8 mq yod) hər 8 saatdan bir) verilir. Əməliyyatdan öncə həmin müalicə 5-7 gün ərzində aparılır.
  • Tireotoksik kriz hallarının təkrarlanmaması üçün Qreyvs xəstəliyindən əziyyət çəkən xəstələrin radioaktiv yod və ya tiroidketomiya ilə müalicəsi şərtdir. Əksər mərkəzlərdə birincili terapiya kimi radioaktiv yod terapiyası istifadə edilir.